search-icon
Spis treści

Schemat instalacji CO

Instalacja centralnego ogrzewania nie jest pierwszą rzeczą, o której myślimy, zastanawiając się, od czego zacząć budowę domu. Wcześniej czy później jednak pojawia się kwestia ogrzewania i budowy instalacji c.o. w naszym budynku. Zastnawiamy się, jakie wybrać ogrzewanie do domu i jak zaplanować całą instalację c.o.Planując budowę systemu grzewczego, musimy podjąć decyzję, dotyczącą schematu jego instalacji. W praktyce mamy dwa różne rodzaje centralnego ogrzewania – system otwarty oraz system zamknięty. Możliwe jest także połączenie tych dwóch systemów i instalacja centralnego ogrzewania mieszanego. Jak wyglądają te systemy i na który powinniśmy się zdecydować? Postaramy się w skrócie opisać ich cechy i przedstawić ich możliwości. Instalacja CO w układzie otwartym z wymuszonym lub grawitacyjnym obiegiem wody to instalacja, w której cała armatura podłączona jest na stałe. W tej instalacji mamy do czynienia z naczyniem, w którym zbiera się woda w sytuacjach wzrostu ciśnienia w układzie. Zabezpiecza ono całą instalację przed kłopotami wynikającymi z przegrzania i wzrost ciśnienia w układzie. Tego typu instalacja zalecana jest dla użytkowania kotłów na paliwo stałe (n.p. ekogroszek) oraz kominków z płaszczem wodnym. Instalacja c.o. w układzie zamkniętym posiada z koli membranowy zbiornik ciśnieniowy zamiast naczynia zbiorczego tak jak w układzie otwartym. Jest to specjalnie zaprojektowane urządzenie, odbierające nadmiar ciepła, mogący spowodować przegrzanie się układu instalacji co. Układ mieszany natomiast to układ, w którym kocioł współpracuje z całą instalacją poprzez wymiennik płytowy. Wymiennik ten łączy ze sobą część otwarta oraz część zamkniętą całej instalacji centralnego ogrzewania.

centralne ogrzewanie

Schematy instalacji CO – jak zacząć?

Podchodząc do tematu instalacji układu ogrzewania, nie możemy ograniczyć się do wykonania jej planu samodzielnie. O ile na pytanie, jak odpowietrzyć kaloryfer możemy sobie odpowiedzieć we własnym zakresie, ot tyle projekt instalacji C.O. to już poważna sprawa. Bez względu na to, jakie ogrzewanie do domu wybierzemy, potrzebny będzie nam profesjonalny projekt całej instalacji grzewczej. Instalacja CO jest podstawową instalacją w każdym domu i nieumiejętne jej wykonanie grozić może nieprawidłowym jej funkcjonowaniem.

KINKIET PICO BLACK 1XGU10

89.16 zł

Zobacz produkt
LAMPA SUFITOWA PICO BLACK 2XGU10

159.89 zł

Zobacz produkt
LAMPA SUFITOWA PICO BLACK 3XGU10

227.73 zł

Zobacz produkt
LAMPA SUFITOWA PICO BLACK 4XGU10

293.63 zł

Zobacz produkt
LAMPA SUFITOWA PICO BLACK 6XGU10

421.55 zł

Zobacz produkt

Począwszy od niewydajnego ogrzewania w sezonie grzewczym, na rozsadzeniu instalacji i dużymi problemami z tym związanymi skończywszy. Projekt instalacji centralnego ogrzewania powinniśmy więc zlecić wykwalifikowanemu projektantowi. Ten zaprojektuje odpowiedni układ dla każdej z sytuacji. Będzie on dostosowany do powierzchni domu i poszczególnych jego pomieszczeń czy rodzaju paliwa, jakim decydujemy się ogrzewać nasz dom. Nie każdy decyduje się jednak na skorzystanie z usług firm projektowych. Niektórzy inwestorzy zlecają zaplanowanie i wykonanie instalacji c.o. od razu instalatorowi. Profesjonalny instalator wykona instalację, stosując rozwiązania popularne, powszechnie stosowane, nie szukając zaawansowanych i unikatowych koncepcji.

instalacja co

Ogrzewanie podłogowe schemat

Ogrzewanie podłogowe wymaga właściwego doboru wszystkich komponentów instalacji oraz umiejętne poprowadzenia rur. Zależne ono jest od funkcji, jaką spełnia każde pomieszczenie z ogrzewaniem podłogowym. Podczas instalowania ogrzewania podłogowego musi być uwzględniony rodzaj pomieszczenia, jego zabudowa oraz przeznaczenie. Inaczej rozprowadzić należy rury w łazience, a inaczej w sypialni. Przy rozprowadzaniu instalacji należy także pamiętać, że temperatura wody zmniejsza się wraz z odległością od kotła. W instalacjach ogrzewania podłogowego stosuje się układ meandrowy lub pętlowy (ślimakowy). W układzie meandrowym rury układane są równolegle, a początek umieszcza się w miejscach z największą stratą ciepła.

LAMPA WISZĄCA COPPER 25W LED

292.64 zł

Zobacz produkt
LAMPA WISZĄCA COPPER 5W LED

134.71 zł

Zobacz produkt
LAMPA WISZĄCA COPPER 15W LED

415.72 zł

Zobacz produkt

W układzie ślimakowym rury układane są okrężnie ze zmianą trasy pod kątem 90 stopni. Układ ślimakowy zapewnia bardziej równomierny rozkład temperatury podłogi oraz łatwy montaż przewodów. W ogrzewaniu podłogowym pomieszczeń o dużych powierzchniach wykorzystuje się rozdzielacze. Są to urządzenia, umożliwiające optymalną regulację poszczególnych obwodów grzewczych. Pomieszczenia takie bowiem posiadać powinny więcej niż jeden obwód grzewczy. W przypadku ogrzewania podłogowego możemy mieć również do czynienia z ogrzewaniem elektrycznym. Przewody wychodzące z puszki instalacyjnej należy przeprowadzić przez rurkę ochronną, a następnie rozprowadzić na podłodze. Z reguły stosuje się układ równoległy do najdłuższej ściany pomieszczenia. Przy rozprowadzaniu kabli należy przestrzegać wytycznych producenta dotyczących rozstawu przewodów.

instalacja centralnego ogrzewania

Sprawdź nasze pozostałe artykuły na temat budowy i remontu domu

Schemat centralnego ogrzewania

Obecnie coraz częściej wykorzystuje się ogrzewanie pompowe, jednak nadal korzysta się z ogrzewania grawitacyjnego. Ogrzewanie tradycyjne, czyli grawitacyjne jest starą metodą wymuszania przepływu wody w całej instalacji CO. W tym systemie wykorzystywane jest zjawisko unoszenia się ogrzanej wody, a opadania wody schłodzonej. Taki rodzaj instalacji stosowany jest głównie w instalacjach małych z kotłem na paliwo stałe (węgiel, koks itp.). Zaletą tego systemu jest niewrażliwość na braki w dostawie prądu, które przy ogrzewaniu pompowym oznaczałyby wyłączenie ogrzewania. Problemy z przerwami w dostawie prądu rozwiązują wykorzystane w instalacji C.O. zasilacze UPS. Możliwe jest wyposażenie ich w dodatkowy, odpowiednio dobrany akumulator AGM. Przy ogrzewaniu grawitacyjnym niestety występują duże trudności z regulacją, co często prowadzi do przegrzewania pomieszczeń i zwiększenia wydatków na paliwo. Instalacje grawitacyjne są instalacjami typu otwartego, czyli z naczyniem wzbiorczym z dostępem powietrza. Ogrzewanie grawitacyjne występuje jako ogrzewanie z rozdziałem górnym lub dolnym.

LAMPA WISZĄCA BASKET WHITE 3XE27

260.67 zł

Zobacz produkt
LAMPKA NOCNA BASKET WHITE 1XE27

150.21 zł

Zobacz produkt
LAMPA WISZĄCA BASKET WHITE 1XE27

86.25 zł

Zobacz produkt
KINKIET ŚCIENNY LOFT BASKET WHITE 1XE27

94.00 zł

Zobacz produkt

Przy rozdziale dolnym przewody zasilające oraz powrotne prowadzone są w piwnicy, poniżej wszystkich kaloryferów. W domach, w których mamy łatwo dostępne poddasza stosowane jest ogrzewanie grawitacyjne z rozdziałem górnym. W tym przypadku przewody zasilające mamy powyżej grzejników, a przewody powrotne poniżej nich – w piwnicy. Taka instalacja jest korzystniejsza, ponieważ idące górą przewody zasilające wymuszają dodatkowo obieg wody w rurach. Trzecim rodzajem instalacji grawitacyjnej jest system mieszkaniowy, w którym przewody, grzejniki i kocioł znajdują się na tym samym poziomie. Ogrzewanie pompowe jest to instalacja, w której obieg wody wymuszany jest przez pompę obiegową. Wykorzystując pompę, mamy możliwość zainstalowania w naszej instalacji rur o mniejszych średnicach niż przy instalacji grawitacyjnej. Pompa bowiem jest w stanie pokonać opory hydrauliczne, które powstają przy przepływie wody przez takie rury. Instalacja pompowa nie posiada także ograniczeń związanych z wielkością i rozległością całej instalacji.

ogrzewanie co

Schemat instalacji CO otwartej

Instalacja w systemie otwartym może to być instalacja z obiegiem grawitacyjnym lub pompowym – wymuszonym. Nazwa instalacja otwarta bierze się stąd, że mamy w niej do czynienia z połączeniem kotła grzewczego z powietrzem. Miejscem tego połączenia jest naczynie zbiorcze. Połowa tego naczynia wypełniona jest wodą, a druga powietrzem. W przypadku wzrostu temperatury i ciśnienia w układzie poziom wody w naczyniu się podnosi i nie spowoduje to rozsadzenia instalacji. Instalacja otwarta niestety wrażliwa jest na powstawanie korozji na elementach instalacji. Ryzyka tego nie mamy, a na pewno jest ono dużo mniejsze w instalacjach CO w układzie zamkniętym. W układzie otwartym z pompą obiegową powinien znaleźć się zawór różnicowy. Jest to zawór, który w przypadku zaniku zasilania, czyli w efekcie zaprzestania pracy pompy otwiera się i obieg samoczynnie przechodzi w pracę w systemie grawitacyjnym.

schemat instalacji co

Schemat instalacji CO zamkniętej

W instalacji centralnego ogrzewania zamkniętej mamy do czynienia ze zbiornikiem ciśnieniowym, który spełnia te same zadania co naczynie wzbiorcze w układzie otwartym. W przypadku małych kotłów taką funkcję spełnia wężownica, która schładza cały układ poprzez przepływ zimnej wody. Instalacja w systemie zamkniętym posiada zawór zabezpieczenia termicznego, który zabezpiecza instalację przed skutkami zaniku dostawy energii elektrycznej. Instalacja C.O. zamknięta nie jest używana w budynkach, w których często zdarzają się przerwy w dostawie wody oraz przy kotłach o mocy grzewczej powyżej 100kW i niebędących seryjnie wyposażonych w nawiew i system sterowania. Układ zamknięty to układ, w którym maksymalna temperatura pracy kotła wynosi 85 stopni Celsjusza, a maksymalne ciśnienie robocze nie powinno przekraczać 1,5 bar. Układ zamknięty sprawdza się w przypadku instalacji, w których dostawa paliwa do kotła jest automatyczna. Dla ogrzewania w układzie zamkniętym idealnie nadają się kotły elektryczne, olejowe czy gazowe.

instalacja C.O.

Schemat podłączenia pieca co w układzie otwartym oraz zamkniętym

Na grafikach poniżej przedstawiony jest przykładowy schemat podłączenia pieca i całej instalacji w układzie otwartym oraz układzie zamkniętym.

Układ zamknięty

ukłąd zamknięty c.o.

  1. Kocioł
  2. Zawór bezpieczeństwa
  3. Pompa c.o. (centralne ogrzewanie)
  4. Rura przelewowa
  5. Przelew
  6. Naczynie przelewowe
  7. Zasilanie zbiornika c.w.u. (ciepła woda użytkowa)
  8. Zbiornik c.w.u.
  9. Zasilanie instalacji c.w.u.
  10. Pompa c.o.
  11. Zbiornik ciśnieniowy
  12. Zawór zabezpieczający
  13. Zawór termostatyczny
  14. Grzejnik
  15. Powrót instalacji c.w.u.
  16. Wymiennik płytowy
  17. Zawór różnicowy
  18. Powrót c.o. (do wymiennika)
  19. Powrót główny (do kotła)
  20. Powrót zbiornika c.w.u.

 

Układ otwarty

układ otwarty c.o.

  1. Kocioł
  2. Pompa C.W.U. (ciepła woda użytkowa)
  3. Zawór zwrotny
  4. Rura przelewowa
  5. Przelew
  6. Naczynie przelewowe
  7. Zasilanie zbiornika c.w.u.
  8. Zasilanie instalacji c.w.u.
  9. Pompa c.o. (centralne ogrzewanie)
  10. Zawór termostatyczny
  11. Grzejnik
  12. Powrót c.o.
  13. Zawór różnicowy
  14. Zasilanie c.o.
  15. Zbiornik c.w.u.
  16. Powrót instalacji c.w.u.
  17. Powrót zbiornika c.w.u.

 

Poprawne zaplanowanie całej instalacji centralnego ogrzewania zagwarantuje nam bezproblemowe jej użytkowanie przez lata. Dobrze zaprojektowana i wykonana instalacja CO sprawi, że nigdy nie pozostaniemy pozbawieni ogrzewania naszego domu. Nie będziemy także musieli zmagać się z różnego rodzaju awariami, jakie mogą mieć miejsce w przypadku instancji C.O. wykonanej nieprawidłowo.

Artykuł napisany przez Rafał Brzeziński, 24 maja 2021