Dobrze działająca instalacja c.o. to podstawa poprawnego funkcjonowania ogrzewania w każdym wnętrzu. Nie zawsze jednak kaloryfery grzeją tak, jak byśmy tego chcieli. Niejednokrotnie zdarza się, że obserwujemy, iż nasze grzejniki, nie grzeją cała swoją powierzchnią. Są sytuacje, gdy grzeje na przykład wyłącznie gówna część grzejnika, natomiast jego dół jest chłodny lub nawet całkowicie zimy. Taka sytuacje może nas zaniepokoić, jednak z tym problemem możemy sobie poradzić we własnym zakresie, nie musząc od razu wzywać hydraulika. Przyczyną nierównomiernego grzania może być zapowietrzenie grzejnika. Jest to bardzo częsta sytuacja mająca miejsce zarówno w przypadku starych grzejników żeliwnych, jak i nowych grzejników aluminiowych. Zapowietrzenie grzejników łatwo zdiagnozować. Z zapowietrzeniem kaloryferów mamy do czynienia, jeśli:
Jeśli zaobserwujemy takie objawy, możemy być pewni, że nasz grzejnik wymaga odpowietrzenia. Jak poprawnie odpowietrzyć grzejnik? Jest to łatwa czynność niewymagająca specjalnej wiedzy ani umiejętności i dziś postaramy się pomóc każdemu, kto będzie do niej przystępował.
Woda w układzie ogrzewania, podczas jej podgrzewania paruje. W wodzie znajdują się gazy, które parują w postaci pęcherzyków. Na skutek stałego funkcjonowania ogrzewania zmniejsza się ilość wody, a zwiększa ilość powietrza. Przychodzi finalnie taki moment, w którym wody w układzie jest zbyt mało, aby wypełniła ona instalację do wymaganego poziomu. Przyczyną zapowietrzenia układu mogą być również nieszczelności układu, przez które do instalacji dostaje się powoli powietrze, zapowietrzając całą instalację c.o.
Odpowietrzenie kaloryferów to czynność polegająca na usunięciu z układu powietrza i uzupełnieniu go cieczą. Woda może być uzupełniana z sieci ciepłowniczej lub z wodociągowej, a także prywatnej studni. Odpowietrzając układ instalacji c.o., sprawiamy, że gazy z układu zostają usunięte i zastąpione właśnie wodą, która skutecznie może znów ogrzewać nasze wnętrza. Woda wtłaczana do układu wypycha powietrze, które się w niej znajduje. Odpowietrzania dokonujemy niespiesznie, pozwalają całemu powietrzu na opuszczenie naszego układu.
Odpowietrzając kaloryfer, musimy wiedzieć, z jakim rodzajem zaworu mamy do czynienia. Nasz instalacja może być wyposażona w zawory ręczne lub automatyczne. Zawory ręczne są najpopularniejszym rozwiązanym stosowanym w budownictwie mieszkaniowym. Każdy kaloryfer instalacji grzewczej powinien posiadać swój zawór ręczny. Odpowietrzenia tego typu zaworu dokonujemy za pomocą śrubokręta, kluczyka, lub może to być zawór z pokrętłem. Zawór na śrubokręt wymaga użycia, jak sama nazwa wskazuje śrubokręta, co czasami może być kłopotliwe przy odpowietrzaniu. Dlatego lepszym rozwiązaniem są zawory na kluczyk i pokrętło. Do ich odpowietrzenia nie potrzebujemy żadnych dodatkowych narzędzi.
Zawory automatyczne z kolei, to bezobsługowe zawory, które same odpowietrzają układ. Niestety taka wygoda ma swoją cenę. Zawory automatyczne są dużo droższe od ręcznych, bardziej skomplikowane i niestety bardziej awaryjne. Używając zaworów automatycznych, musimy liczyć się z ich wymianą co kilka lat. Mamy więc do wyboru rozwiązanie trwalsze i tańsze, ale wymagające naszej regularnej ingerencji przy odpowietrzaniu oraz rozwiązanie bezobsługowe wymagające wymiany co jakiś czas.
Odpowietrzanie grzejników powinno być przeprowadzane, gdy instalacja grzewcza jest wystudzona. Nie powinno się więc odpowietrzać kaloryferów w trakcie ich pełnej pracy. Oczywiście możemy wyłączyć grzanie jednego konkretnego grzejnika bez konieczności wychładzania całej instalacji. Wystarczy, że przykręcimy zawór grzejnikowy przy kaloryferze, który zmierzamy odpowietrzyć. Odpowietrzanie kaloryfera rozpoczynamy, ustawiając zawór termostatyczny w pozycji zamkniętej.
W dalszej kolejności pod zawór podkładamy naczynie, w którym będzie zbierana woda wydostająca się z układu podczas odpowietrzania. Następnie delikatnie i powoli odkręcamy zawór. Na początku z kaloryfera będzie wydostawać się powietrze w nim zgromadzone. Zawór trzymamy odkręcony, aż do momentu, w którym z grzejnika zacznie wypływać woda. Możemy wówczas przykręcić zawór i odkręcić termostat. Odpowietrzanie naszego kaloryfera możemy uznać za skończone.
Odpowietrzenie kaloryfera z termostatem przeprowadza się, tak jak opisaliśmy wcześniej. Jest to bardzo prosta czynność, z którą poradzi sobie każdy. Odpowietrzenie grzejnika z termostatem trwa kilka minut, a mocno poprawia komfort termiczny w każdym pomieszczeniu. Zdecydowanie trudniejsze jest odpowietrzenie grzejników żeliwnych. Te kaloryfery nie posiadają odpowietrzaczy. Często zaleca się, aby odpowietrzenia takich grzejników dokonywały dwie osoby. Odpowietrzanie grzejników żeliwnych wykonywane jest przy pracującej pod wysokim ciśnieniem instalacji. Ponieważ trzeba odkręcać śrubunki, istnieje również ryzyko utraty szczelności na śrubunku po odpowietrzaniu. Dlatego odpowietrzanie starych grzejników żeliwnych lepiej zlecić wykwalifikowanemu hydraulikowi. Kaloryfery aluminiowe nowej generacji z termostatem z powodzeniem możemy odpowietrzyć samemu.
Sprawdź nasze inne cenne porady domowe
Zapowietrzonych grzejników nie warto lekceważyć i na początku każdego sezonu grzewczego warto skontrolować poprawność ich funkcjonowania. Zapowietrzone grzejniki to nie tylko niedogrzanie naszych pomieszczeń, to również ryzyko powstawania korozji w instalacji grzewczej spowodowanej przez gromadzące się w niej gazy. Dbanie o instancję grzewczą i regularne jej odpowietrzenie zapewni nam trwała i bezawaryjną pracę naszej instalacji c.o. oraz komfort termiczny w okresie jej funkcjonowania.
Artykuł napisany przez Rafał Brzeziński, 17 maja 2021