Rozlewnie Paliw – normy i przepisy bezpieczeństwa

Stacje i rozlewnie paliw są miejscem wymagającym zachowania szczególnego bezpieczeństwa. Nawet jedna iskra może spowodować ogromny wybuch, przez który ucierpią użytkownicy i pracownicy obiektu. Bezsprzeczne dostosowywanie rozlewni paliw do norm i przestrzeganie przez pracowników opisanych w ustawach przepisów jest zatem niezbędne do zachowania bezpieczeństwa i uniknięcia wypadku.

Z tego artykułu dowiesz się:

• jakie warunki bezpieczeństwa muszą spełniać stacje i rozlewnie paliw,
• jak powinno wyglądać prawidłowe oświetlenie na tego typu obiektach,
• w jaki sposób można dokonać modernizacji oświetlenia w rozlewniach paliw,
• co daje wymiana światła na nowsze i jak wpływa ono na zachowania pracowników.

Jakie warunki bezpieczeństwa muszą zapewnić rozlewnie paliw

Aktualnie obowiązującym dokumentem regulującym warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać bazy i stacje paliw, jest Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 14 sierpnia 2014 roku. Omawia ono w precyzyjny sposób, w jaki sposób powinny być przetrzymywane paliwa płynne, a także jak rozprowadzone powinny być rurociągi dalekosiężne do transportu ropy naftowej. Znaleźć tam można również informacje na temat:

• sposobu budowania baz paliw płynnych,
• danych projektowych terenu bazy i rozlewni paliw,
• zagospodarowania terenu bazy paliw,
• wymaganego oświetlenia na terenie rozlewni paliw,
• specyfikacji technicznej zbiorników do przechowywania paliwa,
• zasilania baz paliw,
• systemów zabezpieczeń i dozwolonych technologii na terenie baz paliw.

Oprócz tego znaleźć można w nim sporo informacji na temat bezpieczeństwa pracowników oraz BHP w tego typu miejscach pracy.

Do zapewnienia bezpieczeństwa na terenie rozlewni paliw niezbędne jest:

• stałe monitorowanie szczelności zbiorników i dystrybutorów – nawet niewielki wyciek może spowodować ogromną katastrofę. Regularne sprawdzanie i stałe monitorowanie zbiorników do przechowywania paliw jest kluczowe do zapewnienia bezpieczeństwa.
• regularne czyszczenie dystrybutorów – wbrew pozorom, czystość i higiena pracy w rozlewni paliw stoi na wysokim poziomie. Należy systematycznie czyścić dystrybutory by nie doprowadzić do wypadku.
• stosowanie prawidłowego oświetlenia – instalacja oświetlenia zaprojektowanego według norm jest wymogiem do prowadzenia stacji lub rozlewni paliw. Zapewnienie odpowiedniego natężenia światła w miejscu pracy jest niezbędne do efektywnego wykonywania powierzonych zadań.

• korzystanie z urządzeń przeznaczonych do pracy w miejscach zagrożonych wybuchem – wyłącznie hermetyczne oświetlenie posiadające certyfikat EX i inne urządzenia przeznaczone do pracy w atmosferze wybuchowej mogą być dopuszczone do pracy w takim obiekcie.
• wyposażenie rozlewni paliw w instalacje kanalizacyjne doprowadzające wodę gaśniczą – bezpieczeństwo, to nie tylko zapobieganie, ale również możliwość pomocy po awarii. Zapewnienie stałego dopływu wody i innych środków gaśniczych jest w rozlewni paliw obowiązkowe.
• korzystanie z technologii zapobiegającej przed przenikaniem produktów naftowych do gruntu – normy unijne coraz dokładniej opisują, co wolno, a czego nie wolno. Prowadząc jakąkolwiek działalność nie wolno dopuścić do przenikania zanieczyszczeń i chemikaliów w głąb ziemi.
• wyposażenie rozlewni w urządzenia przeznaczone do odzyskiwania pary i gazów wydobywających się ze zbiorników naftowych – ich zadaniem jest magazynowanie i przetwarzanie gazów jako produkt poboczny.

Zapewnienie bezpieczeństwa w atmosferze wybuchowej nie jest łatwe. Nawet stosując się do wszystkich norm i przepisów, może zdarzyć się wypadek, na który nikt nie miał wpływu. Niemniej jednak przepisy te minimalizują ryzyko niebezpiecznych incydentów, a skoro życie ludzkie jest najważniejsze — warto się ich stosować.

Sposób na bezpieczne oświetlenie w rozlewni paliw

Rozlewnie paliw są miejscem, w których atmosfera wybuchowa występuje bardzo często. Stosowanie urządzeń przeznaczonych do tego typu miejsc jest zatem niezbędne do zachowania odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa.

Na rynku można znaleźć sporo opraw oświetleniowych posiadających atest EX, który uprawnia do pracy w strefach wybuchowych. Rozlewnie paliw są zagrożone wybuchem z powodu występowania wysokich stężeń gazów palnych oraz cieczy. Z tego powodu, obiekty te można sklasyfikować do strefy 0 lub 1.

W strefie 0 atmosfera wybuchowa zawierająca mieszankę gazów, par i mgieł występuje stale lub bardzo często. W strefie 1 natomiast wyłącznie podczas normalnej pracy zakładu.

Zobacz nasze inne artykuły o przemyśle

Wybierając bezpieczne oświetlenie do bazy i stacji paliw płynnych, należy zwrócić uwagę, jak często występuje atmosfera wybuchowa i na tej podstawie dobierać odpowiednie oświetlenie. Dodatkowo warto zwrócić uwagę na szczelność obudowy oraz jej wytrzymałość mechaniczną. W dużych zakładach niewielkie wypadki zdarzają się stosunkowo często, a stosowanie odpornych na uderzenia opraw gwarantuje dodatkową ochronę.

Sprawdzonym rozwiązaniem do rozlewni paliw są przeciwwybuchowe oprawy oświetleniowe EX, posiadające certyfikat uprawniający do pracy w strefach 1,21 oraz 2,22. Oprócz zezwolenia do pracy w atmosferze wybuchowej posiadają również certyfikaty IP 66 oraz IP 67, dające gwarancję na zachlapanie i zalania wodą z każdego kierunku oraz wytrzymałość mechaniczną IK 08, która gwarantuje odporność na uderzenia mechaniczne. Jest to zatem idealne rozwiązanie, które nie tylko zapewni bezpieczeństwo, ale również będzie pracować bezawaryjnie przez wiele lat.

Jak zmodernizować stare oświetlenie na nowszej generacji

Modernizacja oświetlenia to przede wszystkim nowe oprawy oświetleniowe oraz nowy typ źródeł światła. W niektórych przypadkach podczas modernizacji oświetlenia warto również zwrócić uwagę na instalację elektryczną, która może nie spełniać aktualnych norm.

Planując unowocześnienie oświetlenia, pamiętaj o trzymaniu się wszelkich norm i przepisów zawartych w Dzienniku Ustaw i Norm. Korzystaj również z nowoczesnych źródeł światła LED, które w stosunku do tradycyjnych świetlówek pobierają zdecydowanie mniej energii elektrycznej, generując podobną ilość światła. W strefach wybuchowych należy korzystać jedynie z opraw LED posiadających atest EX.

Jak dokonać modernizacji oświetlenia w rozlewni paliw:

1. Dokonaj pomiarów i oceń, jak duży procent powierzchni zakładu potrzebuje modernizacji. Nie zawsze cały obiekt wymaga modernizacji. Sprawdź, czy niektóre pomieszczenia nie posiadają nowoczesnego oświetlenia dostosowanego do obecnych norm.
2. Podziel obiekt na strefy. Jeśli w Twoim zakładzie nie występują jasno określone strefy, koniecznie je wyznacz. Ułatwiają one wykonywanie zadań pracownikom oraz dobranie odpowiedniego typu oświetlenia.
3. Sprawdź, jakie strefy wybuchowe występują w Twoim zakładzie. Strefy 0, 1 oraz 2 dotyczą gazów i oparów, 20, 21 oraz 22 dotyczą zaś łatwopalnych pyłów, oraz kurzu.
4. Wybierz odpowiednie oprawy oświetleniowe i dokonaj ich zakupu. Pomieszczenia biurowe, stanowiska pracy i korytarze — każde z tych miejsc musi być oświetlone w określony sposób
5. Zatrudnij specjalistów posiadających kompetencje do pracy w strefach wybuchowych. Do modernizacji oświetlenia w dużym zakładzie należy wynająć specjalną ekipę, posiadającą niezbędne uprawnienia.

Poza tym, w każdym budynku użyteczności publicznej i zakładzie pracy należy zainstalować oświetlenie awaryjne. Jego zadaniem jest zapewnienie pracownikom bezpieczeństwa oraz wskazanie drogi ewakuacji podczas wystąpienia awarii.

Dodatkowo w rozlewni paliw można wyróżnić strefy niebezpieczne, w których prace nie mogą być zakończone od razu po wystąpieniu awarii. W takiej sytuacji należy również zapewnić zasilanie awaryjne i oświetlenie, które umożliwi zakończenie prac w bezpieczny sposób.

Co daje wymiana oświetlenia w rozlewni paliw?

Odpowiednie oświetlenie zwiększa wydajność pracy, a także zmniejsza ryzyko wystąpienia błędów. Poprawia również samopoczucie pracowników i zwiększa chęć do pracy. To tylko początek długiej listy elementów, na które pozytywnie wpływa nowoczesne oświetlenie.

Starsze osoby potrzebują często światła o natężeniu powyżej 500 lx, by móc wykonywać swoją pracę w prawidłowy sposób. W starych zakładach i rozlewniach paliw, natężenie światła w niektórych miejscach nie przekracza nawet 200 lx, a jest to wartość, przy której nawet osoba młoda może mieć trudności z wykonaniem precyzyjnej czynności. Wysokie natężenie światła jest zatem czynnikiem, który może poprawić wydajność i jakość  pracy starszych pracowników. Stosując się do norm oświetleniowych zawartych w PN-EN 12464-1:2012, można zatem znacznie poprawić jakość i efektywność wykonywanej pracy.

Oświetlenie w rozlewni paliw, ma być sojusznikiem, a nie wrogiem. Odpowiednie źródło światła wpływa również na bezpieczeństwo i komfort ludzi, dzięki czemu ich samopoczucie jest znacznie lepsze.

Dodatkowo wymiana oświetlenia w rozlewni paliw pozwala zaoszczędzić sporo gotówki. Świetlówki LED pobierają zdecydowanie mniej prądu, pozwalając w ciągu roku zaoszczędzić od 60 do 80% na energii elektrycznej.

 

Jak widzisz, zapewnienie bezpieczeństwa i prawidłowego oświetlenia w rozlewniach paliw wcale nie jest takie skomplikowane. Modernizacja i unowocześnienie stanowisk pracy wiąże się z dużymi kosztami, jednak operacja ta pozwala długoterminowo sporo oszczędzić i gwarantuje lepszą wydajnością pracowników. Jeśli odpowiadasz za bazę paliw lub zakład pracy, w którym panuje wybuchowa atmosfera, pamiętaj, że zapewnienie bezpieczeństwa ludzi zawsze musi być Twoim priorytetem.